الموت
منطقه الموت، ادامه کوههای البرز، در شمال قزوین قرار دارد و به دهستان‌های سه هزار تنکابن ودو هزار ، از شرق به طالقان و از غرب به رودبار و از جنوب به طالقان و پشکلدره محدود می‌شود.
کوههای البرز در منطقه الموت دارای قله های معروفی است. و سه مسیر مهم کوهنوردی در این مسیر به ترتیب عبارتند از:
محور گرمارود. پیچ‌بن. سیالان با ارتفاع ۴۲۵۰ متر، دهستان سه هزار تنکابن.
محور اوان. خشخال با ارتفاع ۴۱۵۰ متر، دهستان دو هزار تنکابن.
محور هیر. ویار. گون کول. اشکور کلاچای.
مهم‌ترین قله های ناحیه رودبار و الموت می‌توان به قلعه شیرکوه، قاعه شهرک، قلعه حسن صباح، قسطین لار، میمون دژ، قلعه نویزر شاه، قلعه لمبسرقلعه ایلان و بیدلان (شیرکوه) اشاره کرد.
در دامنه‌های شمالی و جنوبی رشته‌کوه‌های البرز از دیرباز، دژهای زیادی بنا شده که برخی از آنها مربوط به پیش از اسلام است. این دژها در طول تاریخ مقر و پناهگاه بسیاری از سلاطین و حاکمان محلی از جمله حسن صباح بود.
آب‌های الموت از برف و چشمه سار آب تأمین می‌شود و معم‌ترین رودخانه‌های آن «اندج رود»، «الموت» و «طالقان رود» است. منطقه الموت از چشمه‌های آب معدنی و گرم مانند «گرما رود»، «اَتان رود» و «نینه رود» برخوردار است. طالقان رود در یازده کیلومتری غرب روستای «شهرک» به رودخانه‌های اندج و الموت مملحق شده و رودخانه «شاهرود» را تشکیل میدهند.
مردم روستاهای الموت به جز دو روستای “کرد” زبان و پنج روستای “ترک” زبان و روستاهای “مراغی” زبان، باقی به گویش “تاتی” سخن می گویند. پروفسور یارشاطر در یادداشت های مختلف خود درباره الموت و زبان تاتی می گوید: “نگوییم زبان تاتی، بگوییم زبان مادی. ” رودبار و الموت (رودبار الموت و رودبار شهرستان) به داشتن نزدیک به ۳۰۰ پارچه آبادی معروف بود که در حال حاضر از این تعداد، تنها کمتر از ۱۵۰ روستا زنده و سرپاست.
بخش رودبار الموت
اَلَموت خود متشکل از دو قسمت رودبار الموت غربی و رودبار الموت شرقی در رشته‌کوه‌های البرز، واقع در شمال شرقی یکی از بخش‌های شهرستان قزوین در استان قزوین، جنوب مازندران و گیلان، باختر طالقان و خاور رودبار زیتون قرار دارد.
- دهستان الموت غربی به مرکزیت رازمیان
- دهستان الموت شرقی به مرکزیت معلم کلایه
بارش‌های مناسب و ارتفاع زیاد باعث شده تا این منطقه کوهستانی رویشگاه انواع گیاهان دارویی و درختان میوه باشد ازجمله آویشن، کتیرا، گون، سورینه و درختانی مانند ارس یا سرو کوهی، تبریزی، چنار و گردو که فراوان در الموت یافت می‌شود. سرو کوهی، درختی مقاوم است که در ارتفاع صخره‌ها و در شرایط سخت آب و هوایی، جایی که کمتر درختی توان ادامه حیات را دارد، رشد می‌کند و عمر برخی از آنها به هزار سال هم می‌رسد، اما در کنار این تنوع گیاهی، جانوران زیادی هم زندگی می‌کنند؛ مانند گرگ، خرس، روباه و گراز.
پرورش زنبور عسل در الموت هم از رونق خوبی برخوردار است و عسل این منطقه کیفیت مطلوبی را دارد، پس در سفر به الموت خرید محصولات لبنی و عسل را از یاد نبرده و دست خالی برنگردید.
این ناحیه جزو معدود مکان‌هایی است که هنوز هم می‌توان در مناطق بکر آن پلنگ ایرانی را مشاهده کرد.
یک مسیر طبیعت گردی معروف از روستاهای گرمارود آغاز و به روستای قاضی محله شهسوار می‌رسد. گرمارود در انتهای شرقی دره الموت قرار دارد و تا نزدیکی آن جاده آسفالت کشیده شده، اما بعد از آن جاده خاکی می‌شود و باید دل به کوهستان زد.
از جاذبه‌های این راه قدیمی، روستای کم‌جمعیت و ییلاقی پیچ‌بن و کاروانسرای آن است که در گردنه الموت و مازندران، در ارتفاع ۳۱۸۰ متری واقع شده است. در گذشته مسافران از شدت برف و سرما گاهی تا چند روز یا هفته در این کاروانسرا پناه می‌گرفتند تا راه باز شود. متاسفانه زمزمه‌هایی از گوشه و کنار برای آسفالت‌کردن جاده الموت به شهسوار شنیده می‌شود که تهدیدی جدی برای طبیعت بکر آن به شمار می‌رود. با توجه به ارتفاع زیاد، برف‌گیر بودن و نداشتن صرفه اقتصادی، این جاده در صورت احداث فقط تابستان‌ها قابل استفاده خواهد بود.
یکی از جاذبه‌های الموت مسیرهای کوهنوردی آن است.الموت به لطف قرار گرفتن در میان رشته‌کوه‌های رفیع پوشیده از برف البرز، دارای آب و هوایی سرد در زمستان و تابستان‌هایی معتدل است
مسیرهای پاکوب از روستاهایی مانند معلم کلایه و هیروگرمارود، هنیز، شروع شده و به دره دوهزار و سه‌هزار شهرستان شهسوار و اشکورات مازندران می‌رسد. اگر در نیمه خرداد با یک کوهپیمایی دو روزه از این مسیرها عبور کنید، هر آنچه از طراوت و جلوه‌گری طبیعت بخواهید در طول راه خواهید دید.
دریاچه اوان
این دریاچه که در دامنه جنوبی کوه خشکچال و در ۷۵ کیلومتری قزوین قرار دارد، یکی از جاذبه‌های طبیعی الموت است. دریاچه در ارتفاع ۱۸۰۰ متری و در نزدیکی روستاهای وربن و زواردشت واقع شده است. دریاچه تقریبا به شکل دایره‌ای با قطر ۳۳۰ متر است و آب آن از چشمه‌هایی که در اعماق آن می‌جوشد، تامین می‌شود.
انعکاس عکس آسمان در آب دریاچه، تابلوی زیبایی از نقاشی طبیعت را به نمایش می‌گذارد و هر بیننده‌ای را مدهوش زیبایی خود می‌کند. مناظر اطراف دریاچه در اردیبهشت به اوج زیبایی خود می‌رسد و پر از شکوفه‌های سفید و صورتی درختان است.
