دو نوع سیستم اشتراکی دوچرخه

بطور کلی دو نوع سیستم اشتراکی دوچرخه موجود است، دستی و اتوماتیک.

سیستم دستی در حقیقت سیستمی است که کار اجاره دادن و تحویل گرفتن دوچرخه ها بوسیله افراد صورت میگیرد. در برخی موارد بویژه زمانی که تعداد دوچرخه های اجاره شده زیاد باشد، یک سیستم ردیابی کامپیوتری مورد نیاز خواهد بود. در سیستم خودکار، همانطورکه از نام آن برمیآید، خدمات بطور خودکار ارائه میشوند. دوچرخه ها معمولاً به محل هایی با کنترل الکتریکی وصل میشوند و یا خودشان به قفلهای الکتریکی مجهز هستند. در مواردی محل های دوچرخه با سکه، کارتهای اعتباری یا کلیدهای الکترونیکی کار می کنند.

اجزای مورد نیاز در یک سیستم دوچرخه اشتراکی عبارت است از دوچرخه و ایستگاه، سیستمهای اطلاع رسانی وضعیت، برنامه های نگهداری و مکانیزم توزیع مجدد دوچرخه ها.

دوچرخه

دوچرخه های مورد استفاده در این سیستم باید براحتی قابل استفاده باشند، برای افراد مختلف قابل تنظیم باشند، در برابر خرابی و دزدی مقاوم باشند. اکثر دوچرخه های این سیستم بین ۱۶ تا ۲۲ کیلوگرم وزن دارند و برای ۱۰ تا ۱۵ بار استفاده در روز در تمامی شرایط آب و هوایی طراحی شده اند. اغلب این دوچرخه ها به سیستم موقعیت یاب جهانی (^GPS) مجهز هستند. به علاوه برای جلوگیری از دزدی، ظاهرمتفاوتی با دوچرخه های شخصی دارند.

۴–۲– ایستگاهها

این ایستگاهها به سه گروه تقسیم میشوند:

ثابت و دائمی: به ایستگاههایی اطلاق میشود که دوچرخه ها به محل های طراحی شده بسته می شوند. در بسیاری موارد دوچرخه ها با سیستم دوگانه خاصی به این محل ها وصل میشوند. این مدل رواج بیشتر نسبت به سایرین دارد.

ثابت و قابل حمل: این ایستگاهها یک بخش اصلی دارند و تعداد بخشهای ثانویه میتواند بر اساس نیاز تغییر کند. از آنجا که این ایستگاهها با انرژی خورشیدی کار میکنند و به شبکه ارتباطی بیسیم مجهز هستند، نیازی به نصب و اجرای سیمکشیها ندارند. بنابراین تنها نیاز است که این ایستگاهها به محلهای مورد نظر حمل شده و مورد استفاده قرار گیرند.

انعطاف پذیر: در این سیستم نیازی نیست تا دوچرخه ها به محل های طراحی شده بسته شوند. در این حالت دوچرخه ها به قفلهایی شامل زنجیر یا کابل مجهزند که اجازه میدهد تا دوچرخه ها به هر شی ثابتی قفل شوند.

سیستم دسترسی و ثبت استفاده کنندگان: برای دسترسی به دوچرخه ها در ایستگاهها، استفاده کنندگان باید قفل دوچرخه ها را باز کنند. برای این کار دو روش وجود دارد: در روش اول این کار بوسیله کشیدن کارتهای هوشمند یا کارتهای مغناطیسی در جادوچرخهایهای اتوماتیک انجام میگیرد. در حالت دوم قفلهایی بر روی دوچرخه ها وجود دارد و استفاده کنندهها بوسیله موبایل یا تلفن به این قفلها متصل شده و کد مورد نظر را وارد میکنند.

سیستمهای اطلاع رسانی وضعیت 

تمام سیستمهای اصلی و برخی سیستمهای کوچکتر اطلاعات لحظهای را بر وبسایتهای خود قرار میدهند. این اطلاعات شامل در دسترس بودن دوچرخه در ایستگاه مورد نظر است. برخی از سایتها نیز نقشه هایی را نمایش میدهند که در آنها خطوط دوچرخه و وضعیت آب و هوا نشان داده میشوند.

برنامه های نگهداری 

نگهداری و تدارکات موضوعات اجرایی مهمی هستند، بویژه در سیستمهای بزرگ دوچرخه اشتراکی با میانگین عملیات دوچرخه تا حدود ۱۸۰۰۰۰ کیلومتر در سال. در بارسلونا بزرگترین مشکل مردم با دوچرخه ها لاستیک آنهاست که معمولاً بین ۲ تا ۳ دوچرخه با لاستیک صاف در ایستگاهها وجود دارد که باید اصلاح شوند. در کپنهاگ ۱۰ تا ۱۵ درصد از دوچرخه ها باید سالانه تعویض شوند.

– مکانیزم توزیع مجدد دوچرخه ها

یک سیستم ایده آل علاوه بر داشتن تعداد زیادی از ایستگاهها که در مکانهای مناسب قرار دارند، باید بتواند تقاضای سفر نامتقارن شهرهای بزرگ را نیز بخوبی پیشبینی کند. از آنجا که دوچرخه سواران تمایلی به دوچرخه سواری در سربالاییها را ندارند، معمولاً ایستگاههایی که بر تپه ها قرار دارند خالی از دوچرخه هستند زیرا افراد دوچرخه ها را بازنگردانده اند. از طرف دیگر دوچرخه ها غالباً در ایستگاههای مرکز شهر جمع میشوند. برای توزیع متعادل سیستم علاوه بر گماردن افرادی که با اتومبیل دوچرخه ها را به ایستگاههای خالی باز میگردانند، میتوان امتیازهایی برای افرادی که دوچرخهها را به ایستگاههای واقع در بلندیها باز میگرداند، قائل شد.