« اصطلاحات »
تنه
(
Frame) :
در
اصل شاسی چرخ است که کلیه لوازم به آن بسته شده و طراحی خاصی برای هر رشته
داشته و انواع مختلف آلیاژ دارد . که از قسمتهای مختلفی تشکیل شده به شرح زیر :
پيشانی (Head
Tube
) -
لوله بالایی تنه (Top
Tube)-
لوله زیرین تنه (Down
Tube )
- لوله نگهدارنده زین در تنه(Seat
Tube )
- قسمت زیر زنجیر در تنه (
Chain Stay
)
پيشانی (
Head Tube
) :
قسمتی از تنه كه برای نگه داشتن دوشاخه چرخ جلو و کاسه دو شاخ تعبيه شده است.
تقویت (
Gusset
) :
محل اتصال پیشانی با لوله زیرین دوچرخه به دلیل اینکه ضربات بیشتری به آن نقطه
وارد می شود باید تقویت گردد
کاسه دو شاخ (headSet
):
دوشاخ یا
همان کمک جلو را به تنه متصل می کند .
فرمان (
Handlebars):برای
انتقال نيرو از چرخ جلو به دستها و از دستها به چرخ جلو بكار می رود.که
در دو نوع
فرمان قوس دار(Riser
Bar )
و فرمان صاف (Flat
Bar)
هستند .
شاخ
گاوی (
Bar End
) :
به
دو سر فرمان بسته شده و برای داشتن وضعیت متفاوت در دوچرخه سواری و در رشته های
سربالای و مسافتهای طولانی کاربرد داشته
كرپی فرمان(
Stem
):نگهدارنده
ميله فرمان و انتقال دهنده نيرو بين فرمان و دو شاخه كه مانند دو ضلع يك زاويه
است ، در دوچرخه های كورسی اين زاويه حاده و در دوچرخه های كوهستان ،منفرجه است
.
سیم (
Cable)
:
جهت انتقال نیرو در سیستم ترمز و تعویض دنده کاربرد دارد .
روکش سیم (
Brake Line
) :
جهت محافظت از سیم در عدم برخورد با تنه یا دیگر جاهای لازم بر روی تنه استفاده
می گردد.
كتی ترمز (
Brake Lever
):
نیرو را
از دستها به گیره
ترمز
انتقال می
دهد و محلش بر روی فرمان می باشد.
سیستم دنده (Drivetrain
) :شامل
سر دنده – شانژمان – طبق عوض کن – خودرو – طبق قامه – زنجیر می باشد .
دنده عوض كن
یا
سردنده(
Shifter
):
جابجا كننده زنجير روی سينی ها و خودروها
شانژمان (Derailleur
Rear):
دنده عوض كن خودرو ها و دارای دو قرقره (Pulley
) می باشد .
طبق عوض كن (Derailleur
Front
):
وظيفه طبق عوض كن ،تعويض طبق درگير است .
طبق
قامه (
Crankset
) :
طبق ها یا سینی ها واسطه انتقال نيرو از قامه راست به زنجير هستند .
قامه (Crankarm
):
قامه چپ برای انتقال نيرو از پنجه ركاب چپ به ميل توپ تنه به كار می رود و از
قامه راست برای انتقال نيرو از ميل توپ و قامه راست به طبق ها استفاده می شود.
قامه كش (
Cotterless Crank Extractor
):
وسيله ای است براي جداكردن قامه از ميل توپ تنه .
پدال(Pedals):به قامه ها بسته شده و محل قرار گیری پا برای رکاب زدن است و
در انواع ساده (Platform
Pedals)و
قفل شو می باشد .
پنچه لوک یا
فيكس
(Cripples
Crank
) :
پنجه ركاب و پای دوچرخه سوار را با هم متصل ( فيكس ) می كند .
چرخها(wheel
set
):
به مجموعه طوقه و توپی و پره گفته می شود .
طوقه
(
Rim
):
قسمتی از هر چرخ است كه از داخل پره ها به آن متصلند و از بيرون لاستيكها(Tire
) و تیوپ (Tube
) روی آن قرار گرفته اند و واسطه انتقال نيرو بين پره ها و لاستيك است .
كش داخل
طوقه
:
يك كش بسته و يكنواخت به عرض يك تا دو سانتيمتر است كه روی سرپره ها در داخل
طوقه
قرار می گيرد تا تيوپ از جراحت سرپره ها مصون بماند .
پره
(Spoke
):
عامل انتقال نيرو بين توپی و سر پره و محكم كننده پره به
طوقه
و توپی به چرخ.
سرپره (Nipple
):
عامل انتقال نيرو بين پره و
طوقه
كه پره را
باان سفت و شل مي كنند .
تیوبلس (Tubeless
Tires
) :
تایر یا
لاستیکی که از باد پر شده بدون داشت تیوپ
تای ليور
:اهرمی
است پلاستیکی كه برای خارج كردن
لاستیک
از
طوقه
استفاده
ميشود .
سوزن باد :
مانند شير يكطرفه در مسير باد تيوپ عمل می كند ، باد از يك طرف می تواند وارد
شود و از طرف ديگر نمی تواند خارج شود .
والف :
مجموعه كنترل ورود و خروج هوا در تيوپ
دو پهن کردن (
Pinch Flat
) :
به
پنچری که بر اثر ترکیدن تیوپ به وجود می آید و دو طرف مقابل یک دیگر پاره می
شوند .
ضامن (
Quick Release
):
دسته ای است براي محكم كردن توپی و چرخ به دو شاخه يا ميله زين به تنه
توپی چرخ (Hub ):
استوانه ای است كه پره ها به آن متصلند و وزن دوچرخه را توسط ساچمه ها از ميل
توپ چرخ می گيرد و به پره ها منتقل می كند و محلی برای قرار گرفتن ساچمه ها یا
بلبرینگ داخل آن درنظر گرفته شده است و در بيرون سوراخهایی برای پره ها دارد .
ميل توپ چرخ (Axle
):
توسط دو مهره يا ضامن به دو شاخه عقب يا جلو متصل می شود و وزن دوچرخه را از
تنه می گيرد و توسط گيوها به ساچمه و توپی انتقال مي دهد .
گيو (
Cone
Hub
):
نگهدارنده ساچمه ها در محل خود بين گيو و كاسه موجود در توپی چرخ است .
آچار گيو (
Hub Cone
Wrenches
):
وسيله ای است مانند آچار تخت كه برای نگه داشتن گيو، زير مهره نگهدارنده به كار
می رود . اين آچار نازك است و به راحتی می تواند گيو را زير مهره بگيرد
.
خودرو (
Cassette Sprocketیا
Cog یا
Freewheel
):
واسطه انتقال نيرو از زنجير به توپي چرخ عقب است .
خودرو باز كن (
Sprocket Holding Tool
):
دو نوع اچار خودرو باز كن وجوددارد: يكی برای بازكردن لايه های خودرو از
استوانه و ديگری برای بازكردن استوانه حامل خودرو ها از توپی
توپی عقب و استوانه(
Freewheel
) : به مجموعه توپی عقب همراه با استوانه که خودروها روی آن قرار می
گیرند
زنجير(Chain
):
واسطه انتقال نيرو از طبقها به خودروهاست .
زنجير باز كن (
Chain Connecting Tools
):
برای خارج كردن و جا انداختن پينهای نگهدارنده قطعات زنجير بكار می رود .
توپی تنه (
bottom bracket
):استوانه
ای شکل است و دارای ساچمه یا بلبرینگ است . در قسمت پايينی تنه قرار می گیرد كه
محور گردانده ركابها به آن بسته می شود .
دينام (
Dynamo
):
مولد الكتريسيته از انرژی مكانيكی ،كه در دوچرخه معمولا انرژی را از چرخ می
گيرد و برق ايجاد شده به مصرف چراغهای دوچرخه می رسد . در مدلهای جدید توپیهای
چرخ نقش دینام دارند.
زين
(Saddle ):
محل قرار گرفتن نشيمنگاه
دوچرخه سوار .
لوله زين (
Seat
post
):
زین بر روی آن گرفته و سر دیگرش درون تنه وارد شده و توسط ضامن در تنه محکم می
شود .
ساچمه خور
:محل
قرار گرفتن مجموعه ای از ساچمه ها كنار هم در يك محدوده مشخص كار روانكاری
راانجام می دهند .
مزيت مكانيكی :
حاصل تقسيم طول بازوی محرك بر طول بازوی مقاوم ،كه در چرخ عقب دوچرخه ،شعاع چرخ
بازوی مقاوم است و شعاع خودرو بازوی محرك . هر چه شعاع خودرو بزرگتر باشد طول
بازوی محرك بيشتر می شود و مزيت مكانيكي بالاتر می رود ،درنتيجه ركاب زدن با
نيروی كمتر ميسر می شود .
کارایی مکانیکی(efficiency):میزان
انرژی که شما برای حرکت دوچرخه صرف می کنید .
آچار آلن (Allen
Key
) :آچار
های به صورت استوانه شش ضلعی و به صورت
L)
)
هستند که داخل سر پیچها قرار می گیرند و می توان پیچها را شل و سفت نمود .
بیشتر پیچهای دوچرخه آلن خور هستند .
دوشاخ جلو (Fork
) :
توپی چرخ جلو در
پایین دوشاخ بسته شده و از بالا در پیشانی توسط کاسه دوشاخ به تنه متصل گشته و
به صورت ساده و کمک فنر دار (Suspension
Fork )
می باشد .
پاشاخ (
Double Crown Fork
) :
همان دوشاخ فنری است البته بلندتر به جهت بازی بیشتر در رشته دانهیل کاربرد
دارد .
تنظیم وزن در کمک فنر(Sag
) :
که فرد نسبت
به وزن باید یا کمک را باد کند یا درجه آنرا تنظیم کند .
تنظیم کمک فنر (
Damper
):
مکانیزمی است که
حالت ارتجای فنر را تنظیم می کند .
ترمز سیمی با لقمه(
V-brake
) :
ترمزی است که بر روی طوقه عمل می کند و به «وی برک» نام تجاری محصول شیمانو در
دنیا شناخته می شود.
لقمه ترمز(Brake
Pad
):
از مواد خاصی
ساخته شده تا هنگام چسبیدن به طوقه سبب توقف دوچرخه بشود و قابل تعویض و مصرفی
می باشد . در سیستم ترمز دیسکی لنت ترمز (
( Brake Shoeنامیده
می شوند .
ترمز دیسک(
Disc Brake
):
بسته می شوند
نزدیک توپی چرخها و با فشردن ترمز لنتها به صفحه دایره وار یا همان دیسک می
گیرد و باعث توقف می شود و انواع مکانیکی یا همان سیمی و نوع هیدرولیک یا روغنی
دارد .
ترمز دیسک روغن (Hydraulic
Disc
Brake
):
سیستم ترمز
با فشار روغن درون لوله های باریک عمل می کند.
ترمز دیسک سیم یا مکانیکی (
Mechanical Disc Brake
):
سیستم ترمز که توسط سیم عمل می کند .
صفحه دیسک(
Rotor
):
صفحه آهنی با آلیاژ خاص که لنتها بر روی این صفحه عمل می کنند
.
گریپ (Grip
) : از جنس لاستیکی و فومی و ژله ای ساخته می شود و محل قرار دادن و
گرفتن فرمان توسط دستها است و بر دو سر فرمان قرار می گیرد .
بازی کمک فنر(suspension
travel):
میزان بالا و پایین رفتن کمک فنر ها
مبتدی (Beginner
) :
به فردی که
تازه شروع به فعالیتی می کند و تجربه و مهارت لازم را ندارد .
حرفه ای (Professional)
:
فردی است که
تمامی تکنیکها و مهارتهای لازم را آموخته و بیشتر اوقات زندگی خود را صرف همان
فعالیت می کند
تنه
خشک( hard tail):تنه
ها یا دوچرخه هایی که کمک فنر عقب ندارند.
مسیر مالرو
(Single
Track یا
Off Road
):
مسیرهای باریک
کوهپیمایی یا محل رفت و آمد حیوانات اهلی و بارکش که به صورت مسیری تمیز و
کوبیده شده با حدودی مشخص است .
مسیر فنی(technical train):
مسیری که به
دلیل باریک بودن مسیر و قرار گرفتن در کنار پرتگاهها یا قرار داشتن دریک
سرازیری تند یا داشتن موانعی نظیر سنگهای بزرگ یا ریشه درختان عبور از آنها
نیاز به مهارت و تجربه داشته باشد .
جفت
کشیدن (Bunny Hop
) :
بلند
کردن و بالا کشیدن دو چرخ به طور همزمان در جهت عبور از چالها یا موانع یا
حرکات نمایشی
کلاه فک دار (
Full Face Helmet
) :
کلاه ایمنی که تا قسمت فک را هم پوشش داده و شبیه کلاه ایمنی موتور سیکلت بوده
و در رشته دانهیل کاربرد دارد .
«
مطالب فوق بر گرفته از کتاب دوچرخه کوهستان چاپ باشگاه گشتا می باشد »
|