جایگاه دوچرخه در حمل ونقل درون شهری
استفاده از دوچرخه در تردد، دامنه ای از سلامتی و مزایای زیست محیطی و اجتماعی را در بر م ی گیرددر طول دو دهه گذشته، استفاده از دوچرخه به طور معنی داری در چند کشور اروپایی نظیر دانمارک، آلمان، سوئد و هلند افزایش یافته است. برای نمونه، در آلمان سهم متوسط دوچرخه برای سفرهای
۱۹۷۲ از ۵ درصد به ۱۲ درصد رسیده است . امروزه، سهم دوچرخه از سفرهای محلی در – شهری، بین سا ل های ۱۹۹۵در این شهرها .هلند ۳۰ درصد، دانمارک ۲۰ درصد، آلمان ۱۲ درصد و سوئد ۱۰ درصد است.
افراد نه از روی ناچاری ، بلکه به انتخاب خویش، این وسیله نقلیه سالم، مفید و باصرفه را در سفرهای کوتاه و حتیمتوسط جایگزین خودرو و دیگر وسایل نقلیه کرد ه اند.
دوچرخه برای اولین بار قبل از جنگ جهانی دوم، به عنوان وسیله ای تفریحی و گران قیمت به ایران آورده شد . امابه تدریج جدای از وسیله تفریح، به عنوان وسیله کار نیز عمومیت یافت. بعد از پایان جنگ جهانی و به علت کاهش قیمتدوچرخه، واردات آن افزایش یافت و به عنوان یک وسیله نقلیه اهمیت زیادی پیدا کرد، به طوری که در شهری ماننداصفهان، برای عبور و مرور دوچرخه خطوط ویژه ای احداث شد . با رشد سریع استفاده از وسایل نقلیه موتوری و ا ختصاصسطح معابر به تردد آنها، به تدریج دوچرخه در بسیاری از شهرها اهمیت خود را به عنوان وسیله نقلیه، از دست داد و فقط
جنبه تفریحی آن در حد بسیار ضعیفی باقی ماند . با وجود این ، هم اکنون در شهرهایی مانند اصفهان، کاشان و یزد هنوز ازدوچرخه به عنوان وسیله نقلیه استفاده می شود. در شهرهایی از قبیل بناب و میاندوآب نیز دوچرخه سواران سهم عمده ای۲۹ درصد کل سفرهای روزانه با / در ترافیک شهری دارند و حتی دارای مسیرهای ویژه دوچرخه اند.
دوچرخه، ماشین ساد ه ای است که تقریباً هرکس می تواند سازوکار، طرزکار و سوار شدن آن را به راحتی فرا گیر د .ارزان بودن نسبی آن سبب می شود که غالب افراد جامعه بتوانند آن را تهیه کنند . دوچرخه از نظر مصرف انرژیباصرفه ترین وسیله نقلیه است، برای پیمودن مسافت های کوتاه در شهرها (تا ۶ کیلومتر ) غالباً سرعتمتوسط دوچرخه از متوسط سرعت دیگر وسایل نقلیه بیشتر است . از نظر اشغال فضای شهر نیزدوچرخه نسبت به سایر وسایل نقلیه فضای کمی اشغال می کند. در فضایی که برای توقف یک خودرو در نظر گرفته می شود، می توان نزدیک به ۱۵ دوچرخه را به راحتی جا داد .نکته مهمی که در مورد دوچرخه باید اضافه کرد این است که تراکم و توقف های اجباری برای دوچرخه، در مقایسهبا دیگر وسایل نقلیه کمتر اتفاق می افتد. به علاوه، این وسیله آسان تر و سریعتر در دسترس است، به طوری که برایدسترسی به آن لزومی به پیمودن مسافتی از منزل به محل توقف آن یا از محل توقف به محل کار و برعکس وجود ندارد. مهم تر از همه اینکه کارشناسان و متخصصان سلامتی، از دوچرخه سواری به سبب مزیت های قلبی و عروقیکه برای انسان به وجود می آورد، دفاع می کنند.